Beklemede Olanlar Geri Döndü
Bu yıl mı işler daha karışık, geçen yıl mı? Yoksa önceki yıl mı belirsizlikler daha fazlaydı...
Cevaplar sektörden sektöre, şirketten şirkete, hatta kişiden kişiye göre farklılık gösteriyor. Ancak gayrimenkul yatırımcılarının tavrına bakılırsa en azından emlak piyasasında sanki bu yıl sular biraz daha durulmuş gibi. TÜİK'in açıkladığı verilere göre Kasım 2024'te 153 bin düzeyinde gerçekleşen aylık konut satışı, Aralık 2024'te 212 bini geçti. Yükselen bu grafik 2025'in ilk altı ayında da önceki yıla göre artışın sürdüğü bir tablo oluşturdu. Ülkemizde Ocak-Haziran 2024'te 545 bin konut satılırken bu yılın aynı döneminde bu sayı 692 bine yaklaştı. Üstelik bu satışlar çok büyük oranda nakit gerçekleşti. Yılbaşından bu yana yapılan ipotekli konut satışı 103 bin dolayındayken, yaklaşık 589 bini nakit (ve diğer) satış) olarak yapılmış gözüküyor. Rakamlar, mevduatın cazibesi, yüksek kredi faizleri, arz kısıtı gibi faktörlere rağmen özellikle nakitte pozisyon almış yatırımcının aralık ayından bu yana yeniden konuta yöneldiğini açıkça gösteriyor. Ancak konut üreticilerini dinlediğinizde satışların önündeki en büyük engel hala mevduatın cazip getirisi. Bu durumun, yani gayrimenkule yönelimin temmuz ayında 3 puanlık faiz indirimine giden MB'nin tavrını sürdürmesi halinde yılın kalanında daha da belirginleşmesi muhtemel. Biraz da bu yüzden bu yıl 5'incisini yayınladığımız Emlak Raporu'nun başlığı 'Yine, Yeniden ve Daima Gayrimenkul'. REIDIN iş birliği ile hazırladığımız Emlak Raporu 2025'e göre emlak, külçe altından sonra geçen yıldan bu yana yatırımcısına yine de en çok kazandıran yatırım oldu. Türkiye'nin 30 büyükşehrinde, 197 ilçe ve 1252 mahalleyi mercek altına alarak konutta yaşanan ekonomik durumun röntgenini çektiğimiz raporun, bir diğer çarpıcı verisi ise konut yatırımının geri dönüş sürelerindeki kısalma. S.62'deki tabloda da göreceğiniz gibi geri dönüşlerde 2021'den bu yana 14 yıla varan azalmalar söz konusu. Geçen yıllardaki araştırmadan farklı olarak bu yıl raporumuzda gayrimenkul sektöründeki fiyat değişimlerinde 5 yıllık farkı görmek mümkün. Bu ve buna benzer çok sayıda önemli verinin ortaya konduğu raporun sonuçlarını s.50'de Mustafa Orhun Çetin, sektörün önde gelen isimlerinin görüşleriyle birlikte kaleme aldı. Birikimlerinize yön vermeden önce 30 ilin mahalle mahalle, satış ve kira fiyatlarındaki değişimi yansıtan verilerini dikkatle incelemenizi öneririm.
Bu sayımızda burada yazmasam olmaz diyeceğim iki önemli haberimiz daha var. Enerjide ülke olarak kat ettiğimiz mesafeyi ve dünyadaki durumu ortaya koyan s.40'taki ve s.122'deki dosyalarımıza ek olarak Türkiye'nin en önemli projelerinden Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nden sorumlu Rusatom Energy International (REIN) Genel Müdürü Anton Dedusenko röportajına (s.46) mutlaka ama mutlaka göz atmalısınız.
Keyifli okumalar,