Yeşil sanayi kalkanı

Bugün Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından sertifikalandırılan 17 Yeşil OSB bulunuyor. Yeşil OSB yaklaşımı, sanayi bölgelerine, kaynak ve enerji verimliliğini artırarak karbon ayak izini azaltma ve endüstriyel üretimin çevresel etkilerini minimize etme yönünde bir misyon yüklüyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ön kriterleri sağlayan OSB sayısının 36 olduğunu söyleyen TSE Başkanı Mahmut Sami Şahin, "Bu OSB'lerden 17 tanesi belgelendirildi. Diğer OSB'ler arasında 3'ünün zorunlu kriterlere göre hazırladıkları sera gazı raporunun doğrulanması süreci tamamlanırken gerekli formları iletmeleri bekleniyor. Bu noktadan sonra denetim gerçekleştirilecek ve süreç tamamlanacak. Geriye kalan 20 OSB'den bazılarının sera gazı emisyon raporu doğrulama süreçleri devam ederken bazılarının ise sera gazı emisyon raporlama çalışmaları devam ediyor" diyor. Bu konuda şu ana dek herhangi bir OSB'nin başvurusunun reddedilmediğini belirten Şahin, bunun nedenini ise 38 zorunlu kriterden altı ön şartı tamamlamayanların halihazırda başvuru yapma hakkının olmamasıyla açıklıyor ve sözlerini sürdürüyor: "Performansa dayalı kriterlerde ise başvuran OSB'ler denetim sonrası bronz, gümüş, altın veya platin seviyesinde belge alıyor."

"GELECEĞE TAŞIYORUZ"

Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Başkanı Memiş Kütükcü, organize sanayi bölgelerinin Türkiye'nin en planlı ve çevre dostu sanayi alanları olduğunu vurgulayarak, OSB'lerin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'na (SKDM) hazırlanmaları ve Yeşil OSB Sertifikası alabilmeleri için önemli çalışmalar yürüttüklerini söylüyor. Kütükcü, "Organize sanayi bölgelerimizi Avrupa Yeşil Mutabakatı'na hazırlamak ve çevre dostu üretim süreçlerine geçişlerini desteklemek amacıyla eğitimler, seminerler ve bilgilendirme toplantıları düzenliyoruz. Ayrıca OSBÜK bünyesinde kurduğumuz Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik İhtisas Kurulumuz ve Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Merkezimiz ile organize sanayi bölgelerimizin ve katılımcı sanayicilerimizin bu dönüşüm sürecini daha etkili bir şekilde takip edebileceğiz. Yaptığımız çalışmalarla organize sanayi bölgelerimizi sürdürülebilir geleceğe taşıyoruz" diyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından dört başlıkta 40'a yakın kriter belirlendiğini ifade eden Kütükcü, "Yeşil OSB Belgesi almak için; OSB'deki atık suların tümünün arıtılıyor olması, OSB'de enerji üretim kaynağı olarak kömür kullanımının olmaması, OSB'nin en az temel seviye Sıfır Atık Belgesine sahip olması gibi ön kriterler var. Bu ön kriterlerden sonra OSB'lerin, ekonomik, sosyal, yönetimsel ve çevresel performans göstergeleri de inceleniyor. Bugüne kadar bu kriterleri yerine getiren 17 OSB'miz Yeşil OSB Belgesi almaya hak kazandı. Bu sayının önümüzdeki dönemde daha da artacağına inanıyorum" diye konuşuyor. Başkan Kütükcü, OSB'lerin Yeşil OSB Belgesi almak için Mekansal Yönetim ve Dijitalleşme Projesi Sistemi (MEYDİP) üzerinden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na başvurabileceğini hatırlatıyor. OSB sayısının 410'a ulaştığını söyleyen Kütükçü konuşmasını sürdürüyor: "Sıfır emisyon hedefine ulaşmak için Yeşil OSB sayısının artırılması, OSB'lerde kaynak verimliliği, enerji verimliliği, yalın üretim, endüstriyel atık iş birliği ve çevreye duyarlı uygulamaların teşvik edilmesi gerekiyor. OSB'lerde barınma ihtiyaçlarına yönelik olarak konutların inşa edilmesi, genç çalışanlar için sosyal alanların oluşturulması, kreş ve etüt merkezi gibi olanakların artırılması önem taşıyor. Belirlenen bu stratejik kararlar hayata geçtikçe organize sanayi bölgelerimizin yatırım, üretim, istihdam ve ihracat kapasiteleri artacak, bu da ülke ekonomisine pozitif olarak yansıyacaktır."

FİNANSMAN HAMLESİ

Yeşil dönüşüm için finansmanın rolü hayati. Sanayi Bakanlığı Dünya Bankası iş birliğiyle iki önemli programı devreye aldı. Dünya Bankası finansmanıyla, Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi kapsamında yeşil dönüşüm projeleri için OSB'lere 250 milyon euroluk finansman temin edildi. Bakanlık, sürdürülen proje kapsamında bu yıl OSB'lere 6 milyar 300 milyon liralık atık su arıtma tesisi, yenilenebilir enerji gibi yeşil altyapı faaliyetlerini destekleyecek. Finansman açısından önemli anlaşmalarda bir diğeri ise OSBÜK ve Türk Ekonomi Bankası (TEB) arasında gerçekleşen protokol. OSB'lerde faaliyet gösteren firmaların rekabet gücünü artırma, sürdürülebilir sanayi yapısına katkı sunma ve dijital dönüşümlerini hızlandırma amacıyla atılan imzalar sonucunda TEB, rüzgar, güneş, hidroelektrik, biyogaz ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji yatırımlarını finansman desteğiyle teşvik edecek. OSBÜK ile QNB arasında yapılan anlaşmada ise en dikkat çekici teşvik 'Yeşili Arttıkça Faizi Düşen Kredi' oldu.

DÖNGÜSEL MODELLERİ DESTEKLEYECEĞİZ

Yeşil OSB Belgesi'ni almak için çevresel, sosyal, yönetimsel ve ekonomik alanda, enerji verimliliği ve çevresel risk yönetimi alanlarında iyileştirmeler gerçekleştirdiklerini belirten Düzce 2. OSB Yönetim Kurulu Başkan Kasım Aktaş, gelecek planlarını anlattı: "Yeni idari binamızı yeşil bina kriterlerine uygun şekilde inşa ederek Güvenli Yeşil Bina sertifikası alma ve su verimliliğini arttırmaya yönelik çeşitli altyapı projeleri için yatırım yapmayı planlıyoruz. Ayrıca güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapacağız. Dijital altyapıların güçlendirilmesi ve firmalar arası döngüsel iş modellerinin desteklenmesi de planlarımız arasında yer alıyor."

Kasım Aktaş

Düzce 2. OSB

Yönetim Kurulu Başkanı

ENDÜSTRİYEL EKOLOJİ KURMA

6 bin 500'ün üzerinde şirkete ev sahipliği yapan OSTİM OSB'nin Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın yeşil dönüşümün, bir kültür değişimi olduğunu belirtiyor ve sözlerini sürdürüyor: "Sanayicilerimize enerji yönetimi ve karbon ayak izi süreçlerine ilişkin eğitimler düzenledik. Firmalarımızın çevreci, verimli ve kendi elektriğini üretebilen bir fiziksel yapıda olmaları gerektiği fikriyle yeni projelerde çatılara GES sistemlerini kurma zorunluluğu getirdik." Dünya Bankası Finansmanlı Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi kapsamında bölgede 11 adet ortak kullanım otopark alanına 2 MW GES projesi uygulandı. Sokak aydınlatmalarının LED'e Dönüşümü Projesi ile bir yılda 2.5 milyon lira elektrik tasarrufu elde edildi.

Orhan Aydın

OSTİM OSB
Yönetim Kurulu Başkanı

TESCİL KOŞULLARI

Türk Standartları Enstitüsü'nün verdiği Yeşil OSB sertifikası için 6'sı ön olmak üzere dört başlıkta 40 zorunlu kriteri bulunuyor. Bunlara ek olarak, performans kriterlerinden 40 puan ve üzeri alan OSB'ler sertifika almaya hak kazanıyor.

Peki, yola çıkmak için gerekli 6 ön kriter hangisi?

OSB'de üretimde olan en az bir firmanın bulunması

OSB'deki atık suların tamamının arıtılıyor olması

OSB'de enerji üretim kaynağı olarak kömür kullanılmaması

OSB'nin TS EN ISO 14001 ve TS EN ISO 50001 standartlarından TSE tarafından belgelendirilmiş olması

İklim değişikliği ve sürdürülebilirlikle ilgili konuları izlemek ve yönetmek için organizasyonel bir birimin kurulması ve en az bir yetkin personel istihdam edilmesi

OSB'nin en az temel seviye Sıfır Atık Belgesi'ne sahip olması

CAZİBE MERKEZİ OLDUK

Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi (AOSB) içinde 21 farklı sektöre yayılan 27'si yabancı sermayeli 467 firma yer aldığını belirten AOSB Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sütçü, "Yeşil OSB yatırımlarımız çevreye duyarlı üretim anlayışımızın doğal bir uzantısı. Sanayicilerimize sürdürülebilirlik yolculuklarında rehberlik ederken, altyapıdan dijitalleşmeye kadar birçok alanda kapsamlı çalışmalar gerçekleştirdik. Yüzde 100 doluluk oranına sahip bir sanayi bölgesi olarak, yeni genişleme alanları ile yatırımcı taleplerini karşılamaya devam ediyoruz. Yeşil OSB belgesi ise, bölgedeki çevreye duyarlı üretim anlayışını tescilleyerek bu alanda yatırım yapmak isteyen yeni firmalar için cazibe merkezi haline getiriyor" diyor.

Bekir Sütçü
Adana Hacı Sabancı OSB
Yönetim Kurulu Başkanı

BELGENİN GETİRİLERİ

Yeşil OSB belgesi sadece bölge yönetimi açısından değil, bünyesinde yer alan sanayi kuruluşları için de bir değer zinciri oluşturur. Getireceği avantajlar arasında yer alanlar;

Uluslararası pazarlarda rekabet gücünü artırır

Avrupa Yeşil Mutabakatı ve benzeri küresel düzenlemelere uyum sağlamayı kolaylaştırır

Ürünlerin çevreye duyarlı olduğunu belgelemek, dış pazarlarda tercih edilme oranlarını artırır

Enerji ve su gibi kaynakları daha etkin kullanma fırsatıyla maliyet tasarrufu ve verimlilik artışı sağlar

Yatırım ve finansmana erişimi kolaylaştırır

Çevreye duyarlı yapıyı ön plana koyan tüketici nezdinde itibar ve marka değer artışı oluşturur

Yeni gelecek zorlu regülasyonlara uyumu kolaylaştırır

EVSEL ATIKTAN ELEKTRİK

Ankara Sanayi Odası (ASO) ve ASO 2. OSB Yönetim Kurulu Başkanı Seyit Ardıç, 2016 yılından bu yana Yeşil OSB konusunda tüm gelişmeleri yakından takip ettiklerini, sistemleri, hedefleri ve projeleri bu yönde yeniden kurguladıklarını ifade ediyor. Bu kapsamda bölgenin tüm atık suyu arıtılıyor. İlave alanlar için de arıtma yatırımları sürüyor. Ardıç, "Ankara'da Sıfır Atık Belgesini alan ilk OSB olduk. 73 bin metrekare alan üzerine 4 MW kapasite arazi GES kurulumu gerçekleştirdik" diyor. Bölge, Gelişmiş Çevre Laboratuvarı yatırımıyla çevresel analiz kabiliyeti kazanarak sürdürülebilirlik, yeşil ve dijital dönüşüm, atık azaltımı gibi konularda sanayicilere yerinden destek sunmayı hedefliyor. Ardıç, Atık Ayrıştırma ve Biyogaz Projesi'nin hayata geçtiğinde, sürdürülebilir OSB uygulama örneği olarak oldukça ses getireceğini belirtiyor ve devam ediyor: "Bu tesis sayesinde sanayicilerimizin evsel atığından enerji elde edeceğiz. Bunun yanı sıra son derece kapsamlı ve etkin bir atık yönetim örneği ortaya koymuş olacağız."

Seyit Ardıç

Ankara Sanayi Odası ve ASO 2. OSB Yönetim Kurulu Başkanı