Küresel halka arzlarda canlanma beklentisi
Uluslararası danışmanlık, denetim ve vergi şirketi EY (Ernst & Young); halka arz piyasası trendlerini ve 2024 görünümünü ortaya koymak üzere, küresel halka arz verilerini analiz ettiği EY Küresel Halka Arz Trendleri raporunu yayımladı.
Rapor; ABD'de 2023 yılı eylül dönemi haricinde, genel olarak birçok gelişmiş piyasada halka arzların durgun seyrettiğini ancak geleneksel halka arz güç merkezlerini geride bırakan yeni bölgelerin ortaya çıktığını gösteriyor.
Buna göre, 2023 yılında yaşanan küçülmeye karşılık, küresel halka arz piyasalarında 2024 yılında tekrar bir canlanma öngörülüyor. Ilımlı seyreden enflasyon ve potansiyel faiz indirimlerinin likidite ve getiri görünümlerini iyileştirerek yatırımcıları halka arzlara geri çekmesi bekleniyor. Ancak, jeopolitik istikrarsızlıkların devam etmesi pay piyasaları ve halka arzlara olan güveni sarsabilecek önemli bir risk unsuru olarak dikkate alınıyor.
Bu yıl halka açılmayı planlayan şirketlerin enflasyon, faiz oranları, mevzuat değişiklikleri, ekonomik faaliyetler, jeopolitik gelişmeler, ESG gündemi ve küresel tedarik zinciri gibi çok sayıda değişkeni dikkate alarak planlama yapması gerekiyor.
Bu faktörler dışında, birincil ya da ikincil halka arzlardan diğer finansman yöntemlerine (özel sermaye, borç veya ticari satış) kadar tüm seçeneklerin de hesaba katılması önem taşıyor. Bu nedenle, halka arz öncesi sıkı bir hazırlık döneminden geçilmesi halka arzın başarısı için kritik önemde görülüyor.
Türkiye, Endonezya ve Malezya halka arz işlem hacminde yükselişte
EY Küresel Halka Arz Trendleri 2023 raporuna göre; 5 yıllık ortalama halka arz faaliyetleri karşılaştırıldığında, işlem hacmi ve gelirlerinde artış gözlenen Türkiye, Endonezya ve Malezya öne çıkan ülkeler arasında yer alıyor.
Türkiye, önceki 5 yılın ortalamasına göre, halka arz sayısında yüzde 120, halka arz gelirlerinde yüzde 163 artışla açık ara önde yer alıyor. Türkiye'de geçen yıl gerçekleşen arzlarda 2,9 milyar dolar gelir elde edildi. Gelişmekte olan ülkeler arasında bu 3 ülkeyi, Hindistan, Suudi Arabistan ve Tayland takip etti.
Halka arz sonrası ikincil piyasa performansı açısından değerlendirildiğinde de Türkiye ön plana çıkan piyasa oldu. Türkiye'de yeni halka açılan şirketlerin tamamı olumlu getiri elde ederken, Türkiye'yi Birleşik Arap Emirlikleri ve Hindistan sırasıyla yüzde 80 ve yüzde 75 ile takip etti.
Halka arzda "ileri üretim" ve "tüketici ürünleri" sektörleri öne çıktı
Halka arzda üretim sektörü en fazla işlemin yapıldığı sektör olurken, tüketici ürünleri sektörü hem hacmi hem de geliri artan tek sektör oldu. Buna karşılık; teknoloji sektörü, üretken yapay zeka (GenAI) girişimlerine yapılan önemli risk sermayesi yatırımlarına rağmen düşüş yaşamaya devam etti.
Ayrıca, Çin ve ABD başta olmak üzere sağlık ve yaşam bilimleri sektöründeki halka arz hacmi ve gelirlerinde de önemli bir düşüş görüldü. Bu sektörler, Covid-19 dönemindeki politikalarıyla değerlemeleri artırmıştı.